کلاژ چیست؟
کلاژ چیست؟ کلاژ یک تکنیک هنری است که در آن قطعات مختلفی مثل تکه‌هایی از یک عکس، روزنامه، کاغذ رنگی یا پارچه را بر سطحی صاف می‌چسبانند تا یک تصویر ترکیبی جدید شکل گیرد.
کلاژ از واژه فرانسوی coller گرفته شده و تاریخچه کلاژ به قرن بیستم باز می‌گردد. در آن زمان نقاشان سبک کوبیسم مانند پیکاسو و براک این روش را به صورت هنری مدرن مطرح کردند. آن‌ها واژه papier collé را برای چسباندن کاغذ بر سطح به کار بردند.
همه چیز درباره هنر کلاژ در عکاسی
از گذشته تا به امروز هنرمندان از کلاژ برای خلق آثار مختلفی برای نقد اجتماعي، سیاسی یا فرهنگی به کار گرفته‌اند تا تاثیری قوی‌تر بر مخاطب داشته باشند. علاوه بر این، کلاژ برای کاربردهای تجاری مانند طراحی پوستر، تبلیغات، جلد کتاب یا عکس‌های گرافیکی که به یک طراحی منحصر به فرد نیاز دارند نیز استفاده می‌شود.
هر عکاس خوش ذوقی با استفاده از تکنیک‌های زیر می‌تواند یک کلاژ فوق العاده بسازد:
اول عکاس باید عکس‌هایی را انتخاب کند که هرکدام می‌توانند بخشی از ترکیب نهایی را تشکیل دهند؛ این عکس‌ها ممکن است از منابع مختلف باشند؛ مثل عکس‌هایی که خود عکاس گرفته یا عکس‌هایی از آرشیوها، کتاب‌ها، اینترنت یا منابع دیگر.
بخش‌هایی از عکس‌ها برش داده می‌شود یا جدا می‌شوند. گاهی فقط قسمت خاصی از عکس انتخاب خواهد شد. در حالت دیجیتال، این برش با ابزارهای انتخاب در نرم افزارهایی مثل فتوشاپ انجام می‌شود. در نوع فیزیکی عکس چاپ و برش داده می‌شود.
سپس این قطعات در کنار هم چیده می‌شوند، یعنی عکس‌ها یا بخش‌های عکس روی هم قرار می‌گیرند. در این مرحله عکس‌ها را طوری روی هم یا در کنار هم قرار می‌گیرند که یک تصویر مشخص و با معنی را بسازند.
در مرحله آخر لازم است عکس بازبینی شود تا عکاس مطمئن شود آن مفهومی که می‌خواسته به طور کامل نشان داده شده است. ممکن است لازم باشد بخشی از عکس‌ها جا به جا، بزرگ‌تر یا کوچک‌تر شوند.
نمونه های کلاژ عکس
نمونه‌هایی از کلاژ عکس که برای هر هدفی، مانند چاپ عکس روی شاسی، می‌توانند استفاده شوند، در ادامه قرار گرفته اند. با دیدن چنین عکس‌هایی ایده بگیرید، کلاژ خود را بسازید و با چاپ عکس با قیمت ویژه هنر خود را به همه نشان دهید.
انواع کلاژ عکس
به طور کلی 3 نوع کلاژ در عکاسی به نام‌های آنالوگ، دیجیتال و ترکیبی وجود دارد. در جدول زیر هر سه را جز به جز با هم مقایسه کرده‌ایم:
| وجه مقایسه | کلاژ آنالوگ (دستی) | کلاژ دیجیتال | کلاژ ترکیبی |
| ماهیت | امکان لمس کاغذ، پارچه، برش زدن، چسباندن | بیشتر بصری و مجازی، کار روی صفحه نمایش، ابزار دیجیتال، امکان تغییر آسان | ترکیب هر دو، ابتدا کار فیزیکی برای بافت و اصالت، سپس دیجیتال برای تنظیم، ترکیب و ویرایش نهایی |
| دقت | میزان دقت محدود‌تر است، لبه‌ها ممکن است ناهموار باشند، هماهنگ سازی رنگ، نور، لبه‌ها مشکل است | دقت بالا، ابزارهایی مانند ماسک‌ها، لبه‌های نرم، Blend Mode و تنظیم رنگ و نور امکان پذیر می‌کند. اصلاح راحت تر است. |
امکان بهره‌گیری از هر دو وجوه. بافت واقعی و دقت دیجیتال می‌تواند در یک اثر وجود داشته باشد. |
| سرعت ساخت | معمولً زمان‌بر است، آماده سازی مواد، برش، چسباندن، امکان آزمون و خطا محدود است. | سریع‌تر است، آزمایش تغییر ترکیب، چیدمان، رنگ و نور به مراتب آسان‌تر است. | ممکن است کمی زمان برتر از دیجیتال خالص باشد چون بخشی فیزیکی دارد، اما نسبت به آنالوگ خالص برخی از صرف زمان کاهش می‌یابد. |
| ابزار و امکانات مورد نیاز |
موادی مثل کاغذ، چسب، قیچی، سطح مناسب. نیاز به دوربین یا اسکنر برای دیجیتالی کردن اثر در صورت نیاز |
نرم‌افزار گرافیکی (مثلا فتوشاپ)، کامپیوتر یا دستگاه دیجیتال قدرتمند، تصاویر با کیفیت مناسب، حافظه و فضای ذخیره سازی | ابزار هر دو؛ مواد فیزیکی برای بخش آنالوگ، نرم‌افزار و سخت افزار دیجیتال برای ادامه و تکمیل، اسکنر با کیفیت نیز لازم است. |
| هزینه | چاپ عکس، ابزار برش و چسب، فضای مناسب برای کار فیزیکی ممکن است هزینه بر باشد، خطاها ممکن است هزینه داشته باشند. | هزینه نرم افزار، سخت افزار، مانیتور و ذخیره‌سازی، اما خطا قابل جبران است و نیاز به مواد کمتر فیزیکی دارد. | به دلیل لازم داشتن لوازم هر دو کمی هزینه بر تر است، اما این هزینه‌ها بهترین بازدهی را به دنبال دارند. |
| انعطاف پذیری و اصلاح | بعد از چسباندن و کار فیزیکی، اصلاح دشوار است، تغییر ترکیب یا حذف قسمت ممکن است به سختی انجام شود. | اصلاح آسان، امکان جا به جایی سریع بخش‌ها، تغییر اندازه یا تنظیم رنگ و نور بدون بازگشت کامل پروژه | امکان ایجاد نسخه اولیه فیزیکی، سپس اصلاحات و بهبود در دیجیتال، می‌توان نسخه دیجیتال پشتیبان داشت و تغییرات متعدد را آزمایش کرد. |
| بافت | بافت‌های واقعی، سایه‌های برآمده، خطوط برش، ضخامت کاغذ یا مواد، حس عمق و اصالت بیشتری دارد. | بافت معمولا حالتی مانند عکس شبیه سازی شده دارد به همین دلیل ممکن است آن طور که باید حس را منتقل نکند. | بخشی از بافت واقعی حفظ می‌شود، سپس دیجیتال آن را کامل‌تر می‌کند. همچنین امکان برجسته سازی برخی بخش‌ها وجود دارد. |
| کاربرد | برای چاپ، نمایش فیزیکی یا فروش آثار، اثر دست ساز ممکن است مخاطب را بهتر جذب کند | مناسب برای انتشار دیجیتال، شبکه‌های اجتماعی، چاپ بزرگ با تنظیم دقیق، امکان تولید نسخه‌های متعدد | امکان داشتن هر دو نسخه، فیزیکی برای نمایش و دیجیتال برای شبکه‌های اجتماعی، آرشیو و چاپ، یعنی تنوع در کاربرد بیشتر است. |
| محدودیت‌ها و چالش‌ها |
محدودیت در اندازه و مقیاس ممکن است مواد فیزیکی خراب شوند یا چسب ضعیف باشد هزینه مواد نیاز به فضا برای کار دشواری در حفظ کیفیت رنگ پس از اسکن |
ممکن است احساس عکاس کمتر در آن دیده شود امکان وابستگی زیاد به نرم افزار خطر اینکه اثر بسیار دیجیتالی و مصنوعی به نظر برسد. |
هماهنگ کردن بین بخش آنالوگ و دیجیتال ممکن است چالش زا باشد کیفیت اسکن مهم است ممکن است کار دو مرحله ای نیاز به زمان و تجربه داشته باشد. |
برنامه های کلاژ برای ویندوز
اگر بخواهید ایده های عکاسی و چاپ خود را به یک کلاژ عکس زیبا تبدیل کنید، اپلیکیشن‌های زیر به شما کمک خواهند کرد. ابتدا برنامه هایی که برای درست کردن کلاژ با استفاده از کامپیوتر کاربرد دارند را معرفی می‌کنیم، چرا که درست کردن عکس با کامپیوتر به مراتب راحت‌تر از گوشی موبایل است:
فتوشاپ بهترین ابزار برای تکنیک کلاژ
بهترین و شاید معروف‌ترین برنامه کلاژ عکس همین برنامه فتوشاپ است. شما می‌توانید با استفاده از برنامه فتوشاپ یک بوم جدید باز کنید با سایز و رزولوشن دلخواهتان، عکس‌ها را روی لایه‌های جداگانه وارد بکنید. به قدری ویرایش کنید که ترکیب بندی دلخواه شکل بگیرد.
این برنامه ابزارهای متعددی برای کلاژ ساختن دارد. پنل لِیِرز (Layers) یکی از این ابزارها است. این پنل به صورت دقیق کنترل روی ترتیب قرارگیری تصاویر و میزان پوشش هر بخش را می‌دهد. همچنین ابزارهایی مثل Free Transform برای تغییر ابعاد و چرخش، ابزارهای انتخاب و ماسک‌ها برای جدا کردن پس زمینه یا بخش‌هایی از عکس و Blend Mode ها برای ترکیب نرم‌تر و طبیعی‌تر تصاویر در هم، همه امکاناتی هستند که به شما کمک می‌کنند.
نرم افزار Affinity Photo
برنامه Affinity Photo برای ساخت عکس کلاژ امکاناتی دارد که آن را به انتخابی بسیار مناسب برای طراحان و عکاسان تبدیل می‌کند. این نرم افزار اجازه می‌دهد لایه‌های نامحدود بسازید تا هر قطعه عکس روی لایه جداگانه ای باشد و بتوانید مستقلا ابعاد، چرخش، شفافیت و ترکیب رنگ آن را کنترل کنید.
علاوه بر این، Affinity Photo دارای ابزار ماسک و انتخاب دقیق مثل Selection Brush و گزینه Refine Edge هست که مرز بین قطعات مختلف عکس را به زیبایی نرم و طبیعی می‌کند. همچنین ویژگی Adjustment Layers و Blend Modes به شما کمک می‌کند رنگ‌ها، نورها و افکت‌های ترکیبی بین لایه‌ها را بدون خراب کردن تصویر اصلی دستکاری کنید.
نرم افزار CollageIt برای کلاژ عکس
CollageIt یک ابزار تخصصی برای ساخت کلاژ است که مبتدیان و حرفه‌ای ها می‌توانند از آن استفاده کنند. برای کار با آن کافی است عکس‌هایتان را وارد کنید، یک قالب مناسب از بین سبک‌هایی مثل Mosaic، Grid، Center، Pile یا Free Mode انتخاب کنید و نرم افزار به صورت خودکار چینش را انجام می‌دهد.
کلاژت اجازه می‌دهد فاصله بین عکس‌ها، حاشیه‌ها، چرخش، قاب و سایه دار کردن عکس‌ها را تنظیم کنید. توانایی پردازش تا 200 عکس و خروجی گرفتن در ابعاد بزرگ مثل سایز A1 یا حتی بیشتر باعث می‌شود CollageIt به گزینه ای خوب برای پروژه‌های بزرگ تبدیل شود.
برنامه های کلاژ برای موبایل
برنامه‌های ساخت عکس کلاژ برای موبایل از این نظر که همیشه در دسترس هستند و همچنین کار با آن‌ها آسان‌تر است، گزینه‌های محبوبی به شمار می‌آیند. برخی از حرفه‌ای ترین نرم افزارهای موبایل به شرح زیر است:
نرم افزار PicCollage برای کلاژ عکس در موبایل
نرم افزار PicCollage یکی از بهترین نرم افزارهای کلاژ عکس است. این اپ امکان برش آزاد سوژه‌ها را فراهم می‌آورد و علاوه بر برش دستی با گزینه قیچی، یک گزینه‌ی خودکار نیز در اختیارتان قرار می‌دهد و اشخاص یا اشیا را از پس زمینه تشخیص و جدا می‌کند.
قابلیت انتخابgrid layout یاtemplate با تنظیم حاشیه‌ها، گوشه‌ها و فاصله بین عکس‌ها به کاربر اجازه می‌دهد ترکیب بندی منظم داشته باشد. امکان جا به جایی، چرخش و تغییر سایز عکس‌ها نیز وجود دارد تا بتوانید عکس‌ها را دقیقا در محل دلخواه قرار دهید.
Moldiv و کلاژ حرفه ای عکس در موبایل
در این اپلیکیشن قابلیت انتخاب از بین صدها قالب کلاژ و فریم متنوع وجود دارد. با آن‌ها به راحتی و آن طور که دوست دارید کلاژ را طراحی می‌کنید. Moldiv امکانات زیادی برای تنظیم فضای بین عکس‌ها، حاشیه و زاویه تصاویر در کولاژ دارد تا تصاویر کنار هم بدون تداخل قرار بگیرند.
همچنین تعداد زیادی الگو و فریم‌های زیبا در دسترس است که کولاژهایتان را حرفه ای‌تر و چشم نوازتر می‌سازد. تعداد زیادی پس زمینه و برچسب به همراه متن با فونت‌های مختلف نیز در Moldiv هست.
Collage Maker برای کلاژ عکس
با کلاژ میکر بیش از 100 عکس را در کنار هم قرار می‌دهید و با کمی خلاقیت یک تصویر هنری بسیار زیبا خلق می‌کنید.
در این اپ بیش از صد طرح بندی (layout) یا شبکه وجود دارد که با آن‌ها می‌توانید حاشیه‌ها و نسبت ابعاد تصویر را مطابق نیاز تنظیم کنید. برای ویرایش دقیق تر کلاژ عکس، مرز بین عکس‌ها، زاویه قرارگیری و جای گذاری تصاویر را می‌توانید در استایل‌هایی مثل Free style یا Grid style ویرایش کنید. ابزارهایی برای حذف یا کمرنگ سازی پس زمینه، افزودن فریم، برچسب و متن با فونت‌های متنوع نیز در دسترس کاربر قرار دارد.
نتیجه گیری
کلاژ یعنی ترکیب چند عکس یا تصویر متفاوت در یک قاب تا تصویری تازه ایجاد شود. این روش به عکاس اجازه می‌دهد دیدها یا لحظاتی که به تنهایی کامل نیستند را در کنار هم بیاورد و داستانی کامل‌تر و جذاب‌تر بسازد. در عکاسی چند نوع کلاژ هست مثل آنالوگ که تصاویر را برش می‌دهند یا روی هم می‌گذارند، کلاژ دیجیتال که تمام کارها در کامپیوتر یا موبایل انجام می‌شود و روش ترکیبی که هم آنالوگ و هم دیجیتال را با هم استفاده می‌کند.
سوالات متداول
از کلاژ در چه مواردی استفاده می‌شود؟
از کلاژ در مواردی مانند خلق تابلوهای خاطره، خلاصه سازی لحظات سفر، استفاده در تبلیغات، تولید محتوا برای شبکه‌های اجتماعی، پوسترها و آلبوم عکس استفاده می‌شود.
چگونه می‌توان بهترین کلاژ را ساخت؟
برای ساخت بهترین کلاژ باید عکس‌ها و عناصر مختلف با کیفیت مناسب انتخاب شوند، ترکیب رنگ و اجزای آن‌ها با هم همخوانی داشته باشد، چیدمان به صورت متوازن انجام گیرد و تمرکز روی یک یا چند جز مشخص باشد.
ایده ساخت کلاژ را از کجا بیاوریم؟
ایده ساخت کلاژ را می‌توان از خاطرات شخصی، موضوعات روزمره، اخبار، طبیعت، مجلات، شبکه‌های اجتماعی، سفرها یا حتی از دیدن آثار هنری دیگر گرفت.
